#86 Een mijn bekijken

Steenkool is een fossiele brandstof, bestaat uit afzettingen van plantenresten die in het geologisch verleden zijn gevormd. (bron:  Wikipedia)

Toen mijn vader de bijna fossiele leeftijd bereikte van 68 jaar, had de beste man een wens om de steenkoolmijnen te verkennen in België. De mijnen in Blegny om precies te zijn, onderdeel op de Werelderfgoedlijst van Unesco. De winning in deze mijnen werd pas in 1980 gestopt en daarna ingezet als een toeristische trekpleister.

In mijn vaders eigen geologische verleden was hij er al eens geweest maar hij wilde dat graag nogmaals met ons delen. Ik had nog wel plek op mijn dromenlijstje voor deze droom dus ging met plezier mee. Met drie generaties sterk gingen we op weg naar België. Als een magneet trokken we alle files aan en waren nog net op tijd voor de laatste tour. Tot ons geluk waren we de enige en kregen de drie generaties Pols van onze gids Rik evenveel aandacht. Rik was een klein spraakzaam mannetje, we schatte hem zo halverwege de zeventig. Met zijn platte Belgische accent vertelde hij over zijn leven in de mijnen. Hijzelf had in een andere mijn gewerkt en is teruggekeerd om zijn verhaal te doen over het harde werken van de mannen onder de grond.Eerst kregen we een zwart wit film te zien over de geschiedenis van het winnen van de steenkool. De opmerkingen van Valentijn waren meer dan op zijn plaats: “De film is stuk, het is in het zwart wit!” en “ Steenkool winnen?” “Dat is toch een suffe hoofdprijs, zwarte stenen?”.

Lees ook: Andere dromen van mijn dromenlijst.

Na 10 minuten bekeek mijn vader het zwart/wit verhaal aan de binnenkant van zijn ogen en na een half uur stonden we in de kleedkamer ons werktenue te passen. Inclusief werkjas, helm en goede moed begaven we ons richting de gammele lift. Gids Rik riep door de luidspreker naar zijn kameraad dat de lift mocht zakken en we waren onderweg. Afgedaald na 30 meter diep vulde de koude klamme lucht onze longen.

De veiligheid en gezondheidsomstandigheden daar beneden waren door de ogen van nu, verschrikkelijk! Het begrip  ‘stoflong’ was nog niet bekend en stofmaskers waren maar vervelend en zaten in de weg. Instortingsgevaar was onderdeel van het werk en dennenhout werd gebruikt om de boel te stutten omdat dennenhout kraakt. Kort door de bocht, lawaai = bye bye. Daarnaast hadden ze ook kleine kanariepietjes, was het vogeltje stil of lag het op zijn ruggetje dan moest je maken dat je wegkwam.

De omstandigheden in de mijnen werden, nadat de jaren vorderde steeds een beetje beter. Waar ze vroeger nog paarden aan touwen de schachten van de mijnen in lieten zakken om de karren met kolen te verplaatsen. Werden de paarden langzaam vervangen door machinale paardenkrachten. Ook werden er hulpdiensten op touw gezet om hulp te bieden bij ongevallen en instortingsgevaar.

Gids Rik heeft ons 2 uur lang door alle gangen heen gelopen. Hij vertelde ons hoe de processen in zijn werk gingen. Het opblazen van de tussenruimtes en het naar boven halen van het steenkool. Maar Rik kon niet al het ondergrondse leven waarderen, hij had namelijk enorm last van mollen in zijn ‘gazonneke’. Mijn vader gaf hem de tip om lege flessen wijn half in de grond te steken. Dan zouden ze “zeker en vast” verdwijnen. Het geluid is ondraagbaar voor mollenoortjes (Ik dacht serieus dat ze geen oren hadden). Terwijl de mannen elkaar op 60 meter diep omstebeurt huishoudelijke tips gaven zag ik achter mij dat Valentijn druk was met het vullen van zijn zakken. De zakken in zijn werkjas werden met kleine kinderhandjes steenkool gevuld. Denk dat hij nu echt overtuigd was van die suffe hoofdprijs. Het zwarte goud!

Liefs,

PS. Zelf de mijnen verkennen kan op verschillende plekken in zuid Nederland en in België. Wij raden Blegny aan al is het alleen al vanwege gids Rik. (neem een fooitje mee voor de mannen)

http://www.blegnymine.be/toilenl.htm

We hebben het ook vastgelegd op film. De meeste credits gaan naar Valentijn. Excuus als de filmhoogte en het beeld schokkerig is. We zijn hard aan het oefenen 🙂